1. Τι αλλάζει το 2017 σε σχέση με την συλλογή αποδείξεων και το αφορολόγητο;
Από 01/01/2017 για τους φορολογούμενους που δηλώνουν εισόδημα από μισθούς ή συντάξεις ή αγροτική δραστηριότητα όλες οι δαπάνες για το «κτίσιμο» του αφορολογήτου και την έμμεση έκπτωση φόρου θα πρέπει να γίνονται με ηλεκτρονικό τρόπο και δεν θα απαιτείται η συλλογή αποδείξεων από τους φορολογούμενους. Οι δαπάνες αυτές αφορούν και σε συναλλαγές που πραγματοποιούνται εκτός Ελλάδος, σε χώρες της ΕΕ και ΕΟΧ (Ισλανδία, Λίχνενσταϊν και Νορβηγία) είτε με φυσική παρουσία πελάτη ή μέσω του Internet (μέσω e-commerce).
2. Ποια μέσα πληρωμής θεωρούνται ηλεκτρονικά;
Σύμφωνα με την εγκύκλιο του Υπουργείου Οικονομικών ΠΟΛ. 1005/2017 «Καθορισμός δαπανών για τις οποίες απαιτείται η χρήση ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής ή/και συλλογής αποδείξεων για το φορολογικό έτος 2017» ως ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής νοούνται τα ακόλουθα:
α. οι πληρωμές που πραγματοποιούνται μέσω καρτών (χρεωστικών ή/και πιστωτικών/ προπληρωμένων που έχουν ταυτοποιηθει),
β. οι πληρωμές που πραγματοποιούνται μέσω λογαριασμού πληρωμών Παροχών Υπηρεσιών Πληρωμών του ν. 3862/2010 (μεταφορά πίστωσης, εντολές άμεσης χρέωσης, πάγιες εντολές), και διενεργούνται μέσω ηλεκτρονικής τραπεζικής (e-banking), ηλεκτρονικού πορτοφολιού (e-wallet) κ.λπ.
Ενδεικτικά, ηλεκτρονικές πληρωμές θεωρούνται οι μεταφορές από λογαριασµό ηλεκτρονικής τραπεζικής (e-Βanking), µέσω χρήσης πιστωτικής ή χρεωστικής κάρτας καθώς και µέσω οποιουδήποτε άλλου ηλεκτρονικού µέσου πληρωµών, όπως ενδεικτικά αλλά όχι περιοριστικά, ηλεκτρονικό πορτοφόλι, κτλ.
3. Για ποιους ισχύουν τα νέα μέτρα;
Ισχύει για τους φορολογούμενους που δηλώνουν εισόδημα από μισθούς ή συντάξεις ή αγροτική δραστηριότητα.
4. Ποιοι εξαιρούνται από τα μέτρα;
Εξαιρούνται από την υποχρέωση χρήσης ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής, αλλά υποχρεούνται να συλλέγουν/ προσκομίζουν έγχαρτες αποδείξεις ίσης αξίας:
- Φορολογούμενοι 70 ετών και άνω
- 'Ατομα με ποσοστό αναπηρίας άνω του 80%
- Όσοι βρίσκονται σε δικαστική συμπαράσταση
- Φορολογικοί κάτοικοι της Ε.Ε. ή του Ε.Ο.Χ που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης στην Ελλάδα και φορολογούνται με την κλίμακα από μισθωτή εργασία και συντάξεις
- Δημόσιοι λειτουργοί και δημόσιοι υπάλληλοι που υπηρετούν στο εξωτερικό
- Ανήλικοι που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος και φορολογούνται με την κλίμακα των μισθωτών και συνταξιούχων
- Μόνιμοι κάτοικοι σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά με πληθυσμό κάτω των 3.100 κατοίκων, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή, εκτός αν πρόκειται για τουριστικούς τόπους
- Όσοι δεν έχουν εισόδημα από καμία κατηγορία ή έχουν εισόδημα μόνο από κεφάλαιο ή/και από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου και το τεκμαρτό τους εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των 9.500 €
- Όσοι είναι εγγεγραμμένοι στο μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ, για τη διαφορά που προκύπτει μεταξύ του τεκμαρτού και του συνολικού εισοδήματός τους
- Δικαιούχοι Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης (ΚΕΑ)
- Υπηρετούντες την υποχρεωτική στρατιωτική τους θητεία
- Βρίσκονται σε κατάσταση μακροχρόνιας νοσηλείας (πέραν των 6 μηνών)
Για τους φορολογούμενους που αναφέρονται παραπάνω, απαιτείται η προσκόμιση αποδείξεων ίσης αξίας, σύµφωνα µε την κλίµακα της προηγούμενης περίπτωσης.
Επιπλέον εξαιρούνται και οι εξής:
α. οι υπάλληλοι του Υπουργείου Εξωτερικών,
β. οι στρατιωτικοί, εφόσον υπηρετούν στην αλλοδαπή,
γ. οι υπηρετούντες στη Μόνιµη Ελληνική Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
δ. όσοι διαµένουν σε οίκο ευγηρίας και σε ψυχιατρικό κατάστηµα και
ε. οι φυλακισµένοι
5. Ποιες συναλλαγές περιλαμβάνονται και ποιές συναλλαγές εξαιρούνται από το κτίσιμο του αφορολόγητου;
Στο ελάχιστο απαιτούμενο ποσοστό υπολογίζονται δαπάνες αγοράς αγαθών και λήψης υπηρεσιών που χαρακτηρίζονται καταναλωτικές, δηλαδή εφόσον περιλαμβάνονται στις ακόλουθες ομάδες του δείκτη τιμών καταναλωτή της ΕΛ.ΣΤΑΤ.:
- Ομάδα 1 (Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά).
- Ομάδα 2 (Αλκοολούχα ποτά και καπνός).
- Ομάδα 3 (Ένδυση και υπόδηση).
- Ομάδα 4 (Στέγαση), εξαιρουμένων των ενοικίων.
- Ομάδα 5 (Διαρκή αγαθά, είδη νοικοκυριού και υπηρεσίες).
- Ομάδα 7 (Μεταφορές), εξαιρουμένης της δαπάνης για τέλη κυκλοφορίας και της αγοράς οχημάτων, πλην των ποδηλάτων.
- Ομάδα 8 (Επικοινωνίες).
- Ομάδα 9 (Αναψυχή, πολιτιστικές δραστηριότητες), εξαιρουμένης της αγοράς σκαφών, αεροπλάνων και αεροσκαφών.
- Ομάδα 10 (Εκπαίδευση).
- Ομάδα 11 (Ξενοδοχεία, καφέ, εστιατόρια).
- Ομάδα 12 ('Αλλα αγαθά και υπηρεσίες).
Σημειώνεται ότι όσον αφορά στις συναλλαγές που πραγματοποιούνται με την χρήση κάρτας με άτοκες δόσεις, θα υπολογίζονται μόνο οι δόσεις οι οποίες έχουν ωριμάσει μέσα σε ένα οικονομικό έτος. (πχ, εάν ένας πελάτης αγοράσει μια ηλεκτρονική συσκευή αξίας 600 € σε 6 άτοκες δόσεις, και μέσα στο έτος χρεωθούν οι 3 πρώτες δόσεις, τότε θα υπολογιστεί στο αφορολόγητο το ποσό των δόσεων αυτών δηλ. 300 € . Οι επόμενες 3 δόσεις θα μετρήσουν στο έμμεσο αφορολόγητο της επόμενης χρονιάς).
Εξαιρέσεις
Σημειώνουμε ότι δεν συμπεριλαμβάνεται η Ομάδα 6 (Υγεία). Οι ιατρικές δαπάνες, για να τύχουν της ειδικής έκπτωσης φόρου 10% (ανώτατη έκπτωση φόρου € 3 000) θα πρέπει αφενός να υπερβαίνουν το 5% του φορολογητέου εισοδήματος, και αφετέρου να έχουν πραγματοποιηθεί µε τη χρήση κάρτας ή άλλου ηλεκτρονικού μέσου πληρωμής.
Διευκρινίζεται ακόμη, ότι δεν συμπεριλαμβάνονται δαπάνες που δεν είναι καταναλωτικές και ως εκ τούτου δεν περιλαμβάνονται στους παραπάνω δείκτες. Τέτοιες είναι ενδεικτικά οι δαπάνες για αγορά κατοικίας, πληρωμή φόρων, δόσεις στεγαστικών δανείων, αγορά επενδυτικών προϊόντων (μετοχών, ομολόγων κλπ).
Επίσης εξαιρούνται:
α. Συναλλαγές με μετρητά,
β. Συναλλαγές µε εταιρικές κάρτες,
γ. Συναλλαγές με μη ονομαστικοποιημένες προπληρωμένες κάρτες,
δ. Αναλήψεις µετρητών σε αυτόµατες ταμειολογιστικές μηχανές («ATM») ή στο ταµείο του παρόχου υπηρεσιών πληρωµών,
ε. Συναλλαγές που διέπονται από περιορισμούς λόγω Capital Controls
στ. Kαταθέσεις σε τρίτα πρόσωπα,
ζ. Eμβάσματα/ μεταφορές χρημάτων,
η. Oι αγορές από το εξωτερικό έκτος ΕΕ,
θ. Oι πληρωμές στο Δημόσιο, και
ι. Οι Πληρωμές καρτών
Δεν προσμετρούνται οι δαπάνες με κάρτες που έχουν εκδοθεί στο εξωτερικό.
Αναμένονται οι σχετικές Υπουργικές Αποφάσεις για περισσότερες διευκρινίσεις.
6. Πως μπορώ να υπολογίσω το ποσό των δαπανών που απαιτείται;
Το σύνολο της δαπάνης που χρειάζεται να πραγματοποιήσει κανείς για να κατοχυρώσει το αφορολόγητο θα εξαρτάται από το φορολογητέο εισόδημα του και είναι ατομικό (βάσει ΑΦΜ).
Ο παρακάτω πίνακας δίνει τα ποσοστά για τον υπολογισμό της ελάχιστης δαπάνης που απαιτείται ανά κατηγορία ατομικού εισοδήματος καθώς και τις ποινές που θα υποχρεωθεί να πληρώσει ο φορολογούμενος σε περίπτωση μη συμμόρφωσης :
Ατομικό Εισόδημα(€)
|
Ποσοστό ελάχιστης δαπάνης με ηλ. συναλλαγή και μέσα πληρωμής με κάρτα (προοδευτική εφαρμογή)
|
Ποσό ελάχιστης δαπάνης με ηλ. συναλλαγή και μέσα πληρωμής με κάρτα
|
Μέγιστη Ποινή (€)*
|
0 - 10.000,00€
|
10%
|
0 - 1.000,00€
|
0 € - 220,00€
|
10.000,01 - 20.000,00€
|
15%
|
1.000,00€ - 2.500,00€
|
220,00€ - 550,00€
|
20.000,01 - 30.000,00€
|
20%
|
2.500,00€ - 4.000,00€
|
550,00€ - 880,00€
|
30.000,01 - 40.000,00€
|
20%
|
4.000,00€ - 6.000,00€
|
880,00€ - 1.320,00€
|
40.000,01 - 50.000,00€
|
20%
|
6.000,00€ - 8.000,00€
|
1.320,00€ - 1.760,00€
|
50.000,01 - 60.000,00€
|
20%
|
8.000,00€ - 10.000,00€
|
1.760,00€ - 2.200,00
|
Το μέγιστο ποσό δαπάνης για το κτίσιμο αφορολόγητου ανεξαρτήτου εισοδήματος ανέρχεται στο ποσό των €30.000.
7. Τι θα συμβεί αν δεν καλυφθεί το ποσό για το κτίσιμο του αφορολόγητου;
Σε περίπτωση που δεν καλύπτεται το ελάχιστο ποσό, ο φόρος προσαυξάνεται κατά το ποσό που προκύπτει από τη θετική διαφορά μεταξύ του απαιτούμενου και δηλωθέντος ποσού, πολλαπλασιαζόμενης με συντελεστή 22%.
8. Πως θα ενημερώνεται ο φορολογούμενος για το ποσό δαπάνης που έχει ήδη συμπληρώσει;
Αναφορικά με τον τρόπο ενημέρωσης του φορολογούμενου για το συνολικό ποσό (από όλες τις Τράπεζες), αναμένονται οι σχετικές Υπουργικές διευκρινίσεις.
9. Τα μέτρα αφορούν το οικογενειακό ή το ατομικό εισόδημα;
Αφορούν το δηλωθέν ατομικό εισόδημα. Σε ένα ζευγάρι που εργάζονται και οι δυο, θα πρέπει να χτισθεί το αφορολόγητο ατομικά, από το κάθε μέλος ξεχωριστά.
Διευκρινίζεται ότι το ποσό των δαπανών δηλώνεται ατομικά από κάθε σύζυγο ή από κάθε μέρος συμφώνου συμβίωσης. Σε περίπτωση που καλύπτεται το απαιτούμενο ποσό δαπανών από οποιονδήποτε εκ των δυο συζύγων ή μερών συμφώνου συμβίωσης, το τυχόν πλεονάζον ποσό δύναται κατά την εκκαθάριση της ετήσιας φορολογικής δήλωσής του να μεταφερθεί στον άλλο σύζυγο ή στο άλλο μέρος συμφώνου συμβίωσης για τυχόν κάλυψη του ελάχιστου απαιτούμενου ποσού δαπανών.
10. Εκτός από την έκπτωση του αφορολόγητου, τι άλλο κερδίζει ο φορολογούμενος με τη χρήση ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής;
Οι συναλλαγές που πραγματοποιούνται µε χρήση κάρτας ή άλλου ηλεκτρονικού µέσου πληρωµής, για την αγορά αγαθών ή την λήψη υπηρεσιών, λαμβάνονται υπόψη για τη συμμετοχή σε πρόγραµµα δηµοσίων κληρώσεων (Λοταρίες), µέσω του οποίου, οι τυχεροί, επιβραβεύονται µε χρηµατικά ή και σε είδος έπαθλα. Αναμένονται οι σχετικές Υπουργικές Αποφάσεις για περισσότερες διευκρινίσεις.
Επιπλέον οι πελάτες της Τράπεζας μπορούν να κερδίσουν από την χρήση καρτών Eurobank μέσω των διαφόρων προγραμμάτων επιβράβευσης όπως η Επιστροφή (που ισχύει για όλες τις χρεωστικές και τις περισσότερες πιστωτικές κάρτες) ή τα διάφορα προγράμματα συνεργασίας co-brand (π.χ. Attica, Yes, Masoutis κ.α.).
11. Τι ισχύει για τις Πρόσθετες Κάρτες (add-on);
Στην περίπτωση κατόχων πρόσθετων καρτών, δηλ καρτών συνδεδεμένων με το όριο του κύριου κατόχου, προσμετρούνται στον κάτοχο της πρόσθετης κάρτας, εφόσον έχει δηλωθεί το ΑΦΜ του στην Τράπεζα.
12. Πως θα υπολογίζονται οι άτοκες δόσεις αγορών;
Θα υπολογίζονται μόνο οι δόσεις οι οποίες έχουν ωριμάσει μέσα σε ένα οικονομικό έτος. Για παράδειγμα, εάν ένας πελάτης αγοράσει μια ηλεκτρονική συσκευή αξίας 600 € σε 6 άτοκες δόσεις, και μέσα στο έτος χρεωθούν οι 3 πρώτες δόσεις, τότε θα υπολογιστεί στο αφορολόγητο το ποσό των δόσεων αυτών δηλ. 300 €. Οι επόμενες 3 δόσεις θα μετρήσουν στο αφορολόγητο της επόμενης χρονιάς.
13. Πως υπολογίζονται οι ιατρικές δαπάνες;
Οι ιατρικές δαπάνες, για να τύχουν της ειδικής έκπτωσης φόρου 10% (ανώτατη έκπτωση φόρου € 3 000) θα πρέπει αφενός να υπερβαίνουν το 5% του φορολογητέου εισοδήματος, και αφετέρου να έχουν πραγματοποιηθεί µε τη χρήση κάρτας ή άλλου ηλεκτρονικού μέσου πληρωμής.
14. Υπάρχει όριο ποσού για συναλλαγές;
Συναλλαγές συνολικής αξίας 500€ και άνω, για αγαθά ή υπηρεσίες, θα πρέπει να γίνονται αποκλειστικά με χρήση μέσων ηλεκτρονικής συναλλαγής όπως ενδεικτικά άλλα όχι περιοριστικά, τραπεζικό έµβασµα, πληρωµή µέσω λογαριασµού πληρωµών, χρήση ηλεκτρονικού πορτοφολιού.
Αναμένονται επιπλέον διευκρινιστικές Υπουργικές Αποφάσεις.
15. Θα συνυπολογίζονται οι συναλλαγές σε e-commerce σε Ελλάδα και Εξωτερικό;
Ναι, οι δαπάνες που πραγματοποιούνται μέσω e-commerce σε Ελλάδα, σε χώρες της ΕΕ και ΕΟΧ (Ισλανδία, Λίχνενσταϊν και Νορβηγία) θα προσμετρούνται στον υπολογισμό του αφορολόγητου αρκεί οι επιχειρήσεις με τις οποίες γίνεται η συναλλαγή να εδρεύουν στις παραπάνω χώρες.
16. Μετράνε οι δαπάνες με κάρτες που έχουν εκδοθεί στο εξωτερικό;
Όχι, οι δαπάνες θα πρέπει να πραγματοποιούνται από κάρτες οι οποίες έχουν εκδοθεί στην Ελλάδα από Τράπεζες ή άλλους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών οι οποίοι κατέχουν σχετική άδεια λειτουργίας από την Τράπεζα της Ελλάδος.
17. Πως διασφαλίζεται πως οι επιχειρήσεις θα δίνουν στους πελάτες τους την δυνατότητα πραγματοποίησης ηλεκτρονικών συναλλαγών;
Στο νόμο προβλέπεται μεταξύ άλλων πως, οι επιχειρήσεις που αποδέχονται κάρτες πληρωμών υποχρεούνται από την 1η Φεβρουαρίου του 2017 να ενημερώνουν τους καταναλωτές σχετικά με την αποδοχή καρτών και μέσων πληρωμής του συστήματος καρτών πληρωμής, με σαφή τρόπο που να μην επιδέχεται παρερμηνείας και με αναγραφή ευκρινώς της πληροφορίας αυτής στην είσοδο του καταστήματος και στο ταμείο. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης από τις επιχειρήσεις θα επιβάλλεται πρόστιμο €1.000 από τις αρμόδιες αρχές.
Σημείωση
Το περιεχόμενο της ενημέρωσης ενδέχεται να αναπροσαρμοστεί βάσει εκδόσεων διευκρινιστικών υπουργικών αποφάσεων.
«Επισημαίνεται ότι η παρούσα ενημέρωση υπό την μορφή Ερωταποκρίσεων έχει καθαρά πληροφοριακό χαρακτήρα και σε κάθε περίπτωση δεν αποτελεί φορολογική συμβουλή. H Τράπεζα ουδεμία ευθύνη φέρει και συνιστά σε κάθε περίπτωση να ζητείται η γνώμη εξωτερικού εξειδικευμένου συμβούλου επί φορολογικών θεμάτων (λογιστή / φοροτεχνικό). Το περιεχόμενο της ενημέρωσης ενδέχεται να αναπροσαρμοστεί βάσει εκδόσεων διευκρινιστικών υπουργικών αποφάσεων .»
Τελευταία ενημέρωση 08/02/2017.